Kedilerde göz akıntısı (Epifora)

Kedilerin gözlerindeki aşırı sulanma ve göz akıntısı durumu tıp dilinde epifora olarak ifade edilir. İran kedisi gibi bazı kedi cinslerinde görülen ve problem yaratan anatomik göz şekilleri akıntının başlıca sebebidir. Bununla birlikte distichiasis gibi doğuştan gelen bir hastalık, kirpik dönmesi, göz kapağı dönmesi gibi sorunlarda gözyaşı üretimini arttırabilir. Bu rahatsızlıkların ikincil etkileri ise gözlerde tahriş oluşturmalarıdır.

Kedilerde göz akıntısının belirtileri nelerdir?

Kedilerde göz akıntısının en belirgin özelliği gözyaşının göz kanallarından taşması ve yüzde lekeler oluşturmasıdır. Diğer belirtileri ise;

• Şaşılık
• Gözlerde iltihap oluşumu
• Gözlerde kızarma ve tahriş
• Gözde ödem oluşumu
• Kornea ülseri
• Göz çevresinde gevşeme ve sarkma

Geniş ve kısa kafataslarına sahip kedi cinslerinde gözde oluşan baskı sonucunda göz kapaklarında aşırı açılma görülür. Fasiyal sinir paralizileri (FSP) ve post-travmatik göz kapağı çizilmeleri sebebiyle bazı cinslerde (Entropion) göz kapağı içe dönebilir.

Göz kapağında yara oluşmasıyla karakterize göz kapağı tümörleri oluşabilir. Kedilerde göz kapağı tümörleri nadiren görülür ve genelde renk pigmentlerinin bulunmadığı göz kapaklarına sahip beyaz kedilerde skuamöz hücreli karsinom (SCC) sonucu oluşur. Tüm bu problemler ise sonuç olarak gözlerde aşırı sulanma meydana getirmektedir.

Kedilerde göz akıntısının sebepleri nelerdir?

Gözyaşı akıntısının pek çok farklı sebebi olabilir. Kedilerde sinüzit, rinit, parazitler, kum, çim gibi yabancı maddeler ve yüz kemiklerinde kırılma gibi travmalar gözyaşı kanallarında şişlik meydana getirebilir.

3. göz kapağı, konjonktiva, göz kapakları, burun boşluğu, maksiller kemik ya da göz çevresindeki sinüslerde tümör oluşumu da gözlerde sulanma oluşturmaktadır. Nazolakrimal kanalda (gözyaşı kanalının burun içindeki kısmı) tıkanma ve iltihaplanma da gözlerde sulanmaya neden olabilir.

Nazolakrimal kanaldaki tıkanma doğuştan gelen bir sorun olabilir. Aynı şekilde kanalın gereğinden fazla geniş olması gibi problemler de aynı etkiyi oluşturabilmektedir. Bir diğer ihtimal ise gözyaşı kanalının doğrudan burna açılmasıdır.

Bulaşıcı hastalıklar ya da bağışıklık sistemindeki problemlerden ötürü konjonktiv ve göz kapaklarında enfeksiyon oluşabilir. Kornea bozuklukları gözde çizilme, ülser, gözün ön kısmında ve iris de enfeksiyon oluşması ile karakterizedir. Göz kapağı tümörleri genelde yaşlı ve açık havada fazla zaman geçiren kedilerde görülmektedir.

Kedilerde göz akıntısı nasıl teşhis edilir?

Veterineriniz kedinizi fiziksel olarak muayene edecek, geçmişte yaşanmış bir kaza durumu varsa bu konuda sizden bilgi isteyecektir. Veterineriniz ön muayenenin ardından burun ve sinüslerdeki lezyonları kontrol etmek için röntgen filmi, MRI ya da bilgisayarlı tomografi ile de durumu daha detaylı şekilde incelemek isteyebilir.

Bunlara ilave olarak kültür örneği alarak laboratuvar analizine gönderebilir. Bazı durumlarda cerrahi operasyon tanı için tek seçenek olabilir. Ayrıca gözyaşı kanallarının yıkanması da yabancı maddeleri temizlemek için gerekli görülebilir. Eğer gözlerde belirgin bir tahriş durumu varsa mavi ışık altında gözlerdeki detayları belirgin hale getiren fluoresceine anjiografi kullanılabilir.

Kedilerde göz akıntısı nasıl tedavi edilir?

Tedavinin ilk aşaması korneanın nemli dokularındaki yabancı cisimlerin alınması ve tahrişin giderilmesidir. Konjonktivit ve göz ülseri gibi göz hastalıklarının tedavisi daima öncelik arz etmektedir. Gözyaşı kanallarını tıkayan lezyonların tedavi edilmesi başarılı bir tedavi için elzemdir. Ayrıca nazolakrimal kanallarda iltihaplanma bulunuyorsa sonda kullanılması gerekebilir.

Yine göz kapaklarında anormal bir bozukluk bulunuyorsa cerrahi operasyon gerekli görülebilir. Göz kapağı pozisyonlarının yeniden düzenlenmesinden ibaret bu basit operasyonda iyileşme süreci oldukça hızlıdır. Distichiasis hastalığında ise kriyocerrahi uygulanabilir ya da tüyler elektroliz ile alınabilir.

Göz kapaklarında tümör oluşumu söz konusu ise, tümörün lenf nodülleri ya da 3. göz kapağı gibi bölgelere sıçramaması için sıkı bir tedavi gereklidir. En kötü senaryo tümörün göz sinirleri üzerinden beyne sıçramasıdır. Böyle durumlarda cerrahi genelde başarılı sonuçlar vermektedir.

Sonuç olarak veterineriniz her şartta kedinize uygun etkili bir tedavi planı belirleyecektir. Bu plan içerisinde çeşitli antibiyotik ilaçlar ya da ağrı kesiciler bulunabilir. Ayrıca tedavi süresince gözde tahriş oluşumunu önlemek için koruyucu yakalık kullanılması önerilebilir.

Bunların dışında tedavi konusunda evde yapabileceklerinize dair bilgi almak isterseniz kedilerde göz bakımı başlıklı yazımızı incelemek isteyebilirsiniz.

Kedilerde göz akıntısı tedavisi sonrasında ne yapılmalıdır?

Kediniz nazolakrimal kesede iltihaplanma probleminden muzdaripse veterineriniz sorun çözülünceye dek haftalık olarak kedinizi kontrol etmek isteyecektir. Sorunun 7-10 günden uzun sürmesi durumunda başa dönerek çözüm için yeniden bir tedavi planı hazırlanabilir.

Eğer gözyaşı kanallarının açılması için bir cerrahi operasyon uygulanmış ise 7 günde bir kontrollerle kanalın doğru şekilde çalıştığı kontrol edilmek istenecektir. Bu kontrollerde eğer önceden kanül yerleştirilmişse, kanülün konumu ve gevşekliği test edilecektir. 14 gün sonunda ise kanül isimli kanaldaki boru uygulaması kanaldan çıkarılacaktır.

Tedavi başarıyla sonuçlanmışsa bile nazolakrimal keselerde iltihaplanma, gözde tahriş gibi sorunlarla yeniden karşılaşılabilmektedir. Hastalığın belli bir zaman sonra tekrarlaması durumunda başta uygulanan tedavi prosedürleri tekrar edilecektir.